Oost was
Hoe is ‘s-Heerenberg ontstaan?
‘s-Heerenberg is ontstaan uit een nederzetting bij Huis Bergh, de residentie van de heren en graven van Bergh. De bouwgeschiedenis van Huis Bergh gaat terug tot de 13e eeuw. In dezelfde periode werd ook Lengel gemeld als plaatsnaam. Waarschijnlijk in eerste instantie als havezate. De eerste uitbreiding buiten de wallen van ‘s-Heerenberg was in de omgeving van de Molenpoort en de Emmeriksepoort. Daarna kwam er bebouwing langs de wegen die naar omliggende plaatsen leiden, zoals langs de Lengelseweg, Zeddamseweg, Stokkumseweg en de Emmerikseweg. Vanaf de jaren ‘50 werden de open ruimtes tussen de uitvalswegen volgebouwd met planmatige uitbreidingen. Karakteristiek voor wijken uit de jaren ‘50 en ‘60 is het rechte patroon van straten, bebouwing en groen. Maar vanwege de hoogteverschillen volgt de stedenbouwkundige structuur ook regelmatig de hoogtelijnen, zodat er ook gebogen en geknikte straten ontstaan. De Hangaarts en Ganzepeppel/Kornhorst wijken daarvan af. Die buurten zijn in de jaren ‘70 ontwikkeld, volgens het “woonerf” principe: veel kronkelige doodlopende straatjes met groen en parkeren. Garages en bergingen liggen soms aan de achterzijde, soms ook aan een pleintje aan de voorzijde. Uitbreidingen van latere datum volgen veelal oude lijnen van het landschap en de hoogtelijnen, waardoor een meer organische structuur ontstaat. Opmerkelijk is de doorsnijding van de woongebieden door de Drieheuvelenweg. De weg is in de jaren ’70 aangelegd en ligt verdiept. Woonbuurten aan weerszijden van de weg zijn met viaducten met elkaar verbonden. Er is zo veel bijgebouwd dat uiteindelijk ‘s-Heerenberg aan Lengel is vastgegroeid. Het onderscheid tussen de uitbreidingen van ‘s-Heerenberg en de organisch gegroeide structuur van Lengel is nog goed te zien.
Niet alleen wonen maar ook voorzieningen
De wijk bestaat voornamelijk uit woningen met een tuintje. Maar aan weerszijden van de Drieheuvelenweg komen ook twee woonbuurten voor met appartementen.
Centraal in de week ligt Laco, waar je kunt zwemmen en fitnessen. Iets verder naar het oosten ligt een zone met de Galamaschool, cafetaria Resto De Bongerd, een exportbedrijf van tapijten, en een aantal leegstaande panden waar vroeger onder andere een kasalon zat en een Albert Heijn. In dezelfde zone lag enkele jaren geleden ook nog een kerk, maar hiervoor zijn inmiddels woningen in de plaats gekomen. ‘s-Heerenberg-Oost is een groene wijk.Op de kaart is goed te zien dat er een aantal grotere groengebieden zijn en doorlopende structuren. Ook zijn er in elke buurt kleinere parken en groene veldjes waar vaak ook in gespeeld kan worden. Soms wordt de groenstructuur ondersteund door bomen. Met name op de taluds (helling) langs de Drieheuvelenweg staan er erg veel, net als in gebied tussen de Zonneweide en de Zandakkers. Groenstructuren lopen opvallend vaak langs achterkanten van woningen. Sommige groengebieden zijn niet openbaar toegankelijk, zoals de voormalige voetbalvelden. Dat geldt ook voor de groene wig aan de noordzijde ter hoogte van de Landweg, die net buiten het plangebied valt.
Wegen in de wijk
De belangrijkste ontsluitingswegen door en langs de wijk zijn de Oude Doetinchemseweg, de Lengelseweg en de Drieheuvelenweg. De eerste twee zijn oude routes naar respectievelijk Doetinchem en Lengel. De Drieheuvelenweg is in de jaren ’70 aangelegd en was destijds een doorgaande weg waar 80 km/uur gereden kon worden. De weg ligt verdiept, soms zelfs acht meter lager dan de aangrenzende woonwijken. Woonbuurten aan weerszijden van de weg zijn met viaducten met elkaar verbonden. De weg is inmiddels “afgewaardeerd”, wat betekent dat hij wordt omgebouwd tot een 30 km/uur weg. De weg wordt daardoor veel smaller. Dit biedt kansen voor nieuwe ontwikkelingen!
